Adem Akgül’ün “Birbirinden Lezzetli Sivas Yemekleri” isimli köşe yazısı;
Birbirinden Lezzetli Sivas Yemekleri
Türkiye´nin en geleneksel tatları Sivas yöresindendir. Tarihiyle, kültürüyle, yöresel yemekleriyle Sivas kendine has bir ruh taşıyan, özel bir şehrimizdir. Sivas´ın en meşhur yemekleri arasında kesme aşı, babiko, madımak, etli ekmek, içli köfte, peskütan çorbası, pezik, sübüra, sirok, sivas katmeri, hıngel, sivas ketesi, divriği pilavını sayabiliriz.
Türk mutfak kültürü içinde seçkin bir yere sahip olan Sivas mutfağı; yemek çeşitleri, özel gün yemekleri, mutfak ve yemekle ilgili gelenek ve görenekleri, yabani ve şifalı bitkileri, kış hazırlıklarıyla ünlüdür. Sivas mutfağının baştacı buğdaydır; ekmek, bulgur, yarma (dövme) yapılışı ve hamur işleriyle ilgili haklı bir şöhreti vardır. Koyun ve kuzu ağırlıklı et tüketimi fazladır. Sütün bol olduğu zamanlarda yoğurtla yapılan yemekler de sofralarda yerini alır.
Sivas´ta ağartı adıyla bilinen; süt, yoğurt, ayran ve katık, tereyağı, kaymak, kuru kaymak, çeşitli peynirler, çökelek, has çökelik, dorak, tomas, kışlık yoğurt, keş, lor, peskütan vb. gibi süt ve yoğurttan elde edilen yiyecekler yapılır. Kahvaltıda pide fırınlarında yapılan katmer ve çöreği yeme, özel günlerde yine fırınlarda özel olarak yapılan etli ekmek, kuzu kellesi yeme gibi gelenekleri vardır.
En meşhur yemekleri; kesme aşı, babiko (babikko – babuko – baviko – şir),madımak, kelle tatlısı, etli ekmek, İçli köfte, peskütan çorbası, pezik, sübüra, sirok, sivas katmeri, hıngel, sivas ketesi, divriği pilavı, sivas köftesi, sivas kebabı, mirik köftesi, tellice köftesi, mumbar dolması, mercimek badı, cılbır, ağartı, kömbe, kuymak, tutmaç, umaç, oğmaç, uğut ve kavuttur.
Anadolu´nun yöresel özgünlüğünü kaybetmeyen Sivas şehrinde iyi yemek pişirebilmek önemli bir özellik olarak kabul edilir.
Sivas´ın yemek ile ilgili sözleri meşhurdur:
Ekmek hazır, pilav vezir
Un ile odun, sahibi kadın
Sabahtan kalkınca önce baş, sonra aş, sonra iş
Kadın var arpa unundan aş eder, kadın var buğday unundan taş eder
Büyük Sivas Haber – Sivas