Ömer Emir Doğan’ın “19 Mayıs Sonrası da Bir Cihattır” isimli köşe yazısı;
“19 Mayıs Sonrası da Bir Cihattır”
19 Mayıs 1919 tarihi, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihindeki dönüm noktalarından biridir. Atatürk’ün Samsun’a ayak bastığı tarih olan 19 Mayıs aynı zamanda Gençlik ve Spor Bayramı” olarak kutlanmaktadır.
Atatürk Millî Mücadele sıralarında Türk milletini ileri götürecek olanların genç fikirler olduğunu görmüştü. Bu nedenle de gençlik” kavramı Atatürk için ayrı bir önem taşımaktadır. Atatürk gençlerden sık sık bahsederken, yaş sınırı dışında fikri olarak gençliği yani, fikirde yeniliği ifade etmiştir. O’nun şu sözü çok anlamlıdır: Genç fikirli demek, doğruyu gören ve anlayan gerçek fikirli demektir.
Türk Milleti Birinci Dünya Savaşı sonrasında kötüleşen koşullar içinde kurtuluş çareleri ararken, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a ayak basarak Kurtuluş” yolunu açtı. Samsun işgal kuvvetleri için önemli noktalardan biriydi. Stratejik bakımdan büyük öneme sahipti ve Karadeniz’den Orta Anadolu’ya açılan en rahat ve güvenilir bir kapıydı. İngilizler 9 Mart 1919 tarihinde Samsun’a askerî birlik çıkarmışlardı. Buna tepki olarak Türk Makinalı Tüfek birliğinden Hamdi adındaki bir teğmenin askerlerini alarak dağa çıkması dikkatleri bu bölgeye çekti ve İngiliz Yüksek Komiserliği’nin de Türk halkının silahlandığı konusundaki şikâyetleri üzerine bu bölgeye güvenilir bir kumandanın olağanüstü yetkilerle gönderilmesine karar verildi. İşte bu kumandan Mustafa Kemal Atatürk’tü ve Atatürk uzun zamandan beri ülkenin içinde bulunduğu bu umutsuz duruma üzülüyor ve bir şeyler yapmak için Anadolu’ya geçmek istiyordu. Yani Atatürk’ün Samsun’a çıkışı, görünürde bu bölgedeki hareketlenmeleri bastırmak içindi ve bu durum İngilizlerin isteğiydi.
İstanbul-Samsun yolculuğu öncesinde Atatürk’le Padişah Vahdettin arasında geçen konuşmayı Atatürk şöyle anlatır:
-Paşa, Paşa!… Şimdiye kadar devlete çok hizmet ettin! Bunların hepsi artık bu kitaba girmiştir (bu bir tarih kitabıdır)! Bunları unutun, asıl şimdi yapacağın hizmet hepsinden daha önemli olabilir…Paşa, Paşa…Devleti kurtarabilirsin!…” bunun üzerine Gazi Mustafa Kemal:
-Kişiliğe güveninize ve bana bunca yüz verişinize teşekkür ederim… Elimden gelen hizmeti esirgemeyeceğime lütfen güveniniz,” der.
Bu ifadelerden, resmi tarihin aksine, Mustafa Kemal’in, bizzat Padişah Vahdettin tarafından Samsun’a gönderildiği anlaşılmaktadır. Yine resmi tarihte anlatıldığı gibi, hurda bir vapurla değil; zamanının en lüks deniz ulaşım araçlarından Bandırma Vapuru ile gönderildiği de çok bilinen bir gerçektir.
Atatürk beraberindeki kişilerle beraber 16 Mayıs 1919 Cuma günü öğleden sonra Bandırma” adlı vapurla, Galata rıhtımından ayrılır. Ardından Samsun’a gelişi, sonrası ve kongreler dönemi… Manda ve himayenin reddedilişi ve ya istiklal ya ölüm” anlayışına sahip Müslüman Anadolu insanın, topyekûn bir cihada başlaması.…
Kısaca vermeye çalıştığımız bu yolculuk Türk Milleti için bir dönüm noktası oldu ve kurtuluşun başlangıcıydı. İşte; Millî Mücadele’yi başlatmak üzere Samsun’da Anadolu topraklarına bastığı 19 Mayıs 1919 tarihinin önemi nedeniyle de 19 Mayıs’ı Türk gençliğine armağan etmiştir Gazi.
O gün bu kurtuluş başlatıldı ve tarihin az rastladığı bir mücadele verildi. O gün öyleydi ama bugün, o mücadeleyi verdiğimiz gâvurlara benzer olduk maalesef.
Atatürk; Gençler!… Benim gelecekteki emellerimi gerçekleştirmeyi üstlenen gençler! Bir gün bu memleketi sizin gibi beni anlamış bir gençliğe bırakacağımdan dolayı çok memnun ve mesudum derken Türk gençliğine olan güvenini de anlatmıştır. Bu gençliğe düşen ise; kendisine duyulan itimadı boşa çıkarmak değildir. Atam İzindeyiz” diyerek sürekli izin yapmamak ve çok çalışmaktır elbette. Dinine, değerine sahip çıkmadığında, üretmediğinde, araştırmadığında her an bir Irak, bir Suriye, bir Mısır olabileceğini unutmamaktır.
Es-selam.…
Yararlanılan Kaynaklar:
(*)Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Hazırlayan: Utkan Kocatürk, 3. Basım, Ankara 1984, s.76.
(*)Sabahattin Selek,Anadolu İhtilâli, İstanbul, 1981, s.206.
(*)Falih Rıfkı Atay ve Mahmut Soydan, Atatürk’ün Anıları, İstanbul, 1982, s.153.
(*)Fethi Tevetoğlu, Atatürk’le Samsun’a Çıkanlar, Ankara 1987, s.16; Sadi Borak, Atatürk, İstanbul 1973, s.242; Şevket Süreyya Aydemir, Tek Adam 1919-1922, 2.Cilt,İstanbul, 1983, s.19; Sabahattin Selek, Anadolu İhtilâli, İstanbul 1981, s.213.
(*)Hürriyet, 19 Mayıs 1973, s.4.
(*)Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, Hazırlayan: Utkan Kocatürk, 3.Basım 1984, s.164-165.
Not: İlk yayım tarihi 19.05.2015’tir.