Bünyamin Aydın’ın “Fibromiyaljiye Güncel Yaklaşımlar” isimli köşe yazısı;
“Fibromiyaljiye Güncel Yaklaşımlar”
Modern hayatın getirdiği en sık rastlanılan hastalıklardan biri de fibromiyalji. Stresli yaşam şartları, yeterince dinlenememe, düzgün beslenmeme, kalitesiz uyku ve sedanter yaşam ile birlikte oldukça yaygınlaşıyor fibromiyalji hastalığı. Şu anda ülkemizde yaklaşık 1,3 milyon fibromiyalji hastası olduğu biliniyor. Fibromiyaljiyi tanımlarsak; genel kas ağrıları ve vücutta belirli noktalarda kronik ağrı ile karakterize yumuşak doku romatizması diyebiliriz. Genel olarak belirtileri; vücudun belirli yerlerinde görülen hassasiyet, gün boyu yorgunluk hissi,uyku problemleri,egzersiz sırasında çabuk yorulmak, uzun süreli uykuya rağmen dinlenememiş hissetmek ve depresif ruh hali olarak sıralanabilir. Fibromiyalji teşhisi konulurken esas olarak iki noktaya dikkat edilmektedir. En az üç aydır süren yaygın vücut ağrısı ve tender point denilen vücudun 18 hassas noktasından en az 11 inin ağrılı olması durumu değerlendirilir. Ayrıca kan tetkikleri de ayırıcı tanı için istenebilir. Son yapılan çalışmalarda fibromiyaljinin sık sık diğer hastalalıklarla karıştırıldığı, fibromiyalji tanısı konulmuş her 4 hastadan 3 ünün aslında bu tanıma uymadığı, birçok kişide kronik ağrı sendromu,lateks alerjisi,kas spazmı,fasiit,artrit,boyun ağrısı,omuz ağrısı yada sırt ağrısı gibi tanıların ‘fibromiyalji’ denerek atlandığı tespit edilmiştir.
Fibromiyalji tedavisinde ilk olarak doğru teşhis çok önemlidir. Doğru teşhis konulmaz ise farklı bir hastalığın tedavisine başlanmış olur ve hasta gereksiz bir ilaç yükü altında ek sorunlarla karşılaşabilir. Bu durum fibromiyaljinin kronikleşmesine de neden olur. Fibromiyalji hastalarının günlük hayatlarında da birtakım değişiklikler yapması gerekmektedir. Mümkün olduğunca stresten arındırılmış düzenli bir yaşam, dengeli beslenme ve düzenli uyku tedavinin en önemli anahtarlarıdır. Vücut dinlenemediği sürece kişi, günlük yaşamda karşılaştığı en ufak bir olaya bile aşırı tepki verecektir.
Manuel terapi fibromiyaljide oldukça başarılı bir tedavi yöntemidir.Fibromiyalji hastalarında sempatik sistem ile parasempatik sistem arasındaki denge bozulmuştur. Sempatik sistem daha aktive olduğundan gevşeme zorlaşır ve vucudun birçok yerinde ağrılar ve spazmlar meydana gelir.Özellikle sırt omuz ve boyun kasları gergin durumdadır. Manuel terapi ile sırttaki kilitlenmelerin açılması,kassal ve fasiyal gerginliklerin giderilmesi,hareket kısıtlılıklarının açılması sempatik aktiviteyi azaltıp parasempatik sistemi uyaracağından gevşemeyi kolaylaştıracaktır.Dolayısıyla hem kas iskelet sistemiyle ilgili problemler azalacak, hem de uygulanan diğer tedavilerin etkinliği ve iyileşim hızı artacaktır.
Ayrıca fibromiyalji hastalarında olmazsa olmaz bir diğer önemli konu da egzersizdir. Bireyler mutlaka hayatlarına hareket katmalı, sedanter yaşam ve beraberinde getireceği sorunlardan kaçınmalıdır. Haftada en az üç gün egzersize zaman ayırılmalıdır. Özellikle uzun saatler masa başında çalışmak ve hareketsizlik, kasların gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. Spor sayesinde kişinin hem kasları çalışmakta hem de kendini iyi hissetmektedir. Sadece ilaçla bu hastalığın tedavisinin mümkün olmadığı unutulmamalıdır.
Fibromiyalji için yapılan egzersizler ile kondisyon artışı sağlanır, vücudun genel iyilik hali artırılır ve ağrı döngüsü kırılmış olur. Fibromiyalji hastalarının özellikle tempolu yürüyüş, bisiklet, pilates,yoga ve yüzme gibi egzersizleri yapmaları oldukça önemlidir. Bunun yanı sıra, sıcak uygulamalar, elektrik stimülasyonları, kinezyolojik bantlama gibi fizik tedavi modaliteleri oldukça etkilidir. Fibromiyalji hastaları her ne kadar egzersiz yapmakta zorlansa da hafif şiddette başlayıp, kontrollü bir şekilde seviye artırıldığında hayat kalitesinde büyük artış gözlenmektedir.
