Neslihan Dereli’nin “Anonim Şirketlerde Sözleşmeli Avukat Bulundurma Zorunluluğu 2” isimli köşe yazısı;
“Anonim Şirketlerde Sözleşmeli Avukat Bulundurma Zorunluluğu 2”
B. Sözleşmeli Avukat Bulundurma Zorunluluğuna Uymayan Anonim Şirketlere Uygulanacak İdari Para Cezası:
Avukatlık ücret tarifesine göre işbu hizmetin net aylık asgari tutarı 2013 yılı için 1.100 TL; 2014 ve 2015 yılları için 1.250 TL; 2016 yılı için 1.500 TL, 2017 yılı için 1.650 TL ve 2018 yılı için 1.815 TL olarak belirlenmiştir.
Ancak, avukat tarafından takip edilen dava, takip ve işlerde tarifeye göre hesaplanan vekâlet ücretinin, yıllık avukatlık ücretinin üzerinde olması durumunda ise aradaki eksik miktar Anonim Şirket tarafından avukata ayrıca ödenecektir.
Anonim Şirketlerin bu hizmeti almamaları halinde işbu bedellerin brüt tutarının iki katı idari para cezası alması söz konusudur. Bu kapsamda her bir anonim şirket için ceza; 2016 yılı için senelik 39.528 TL, 2017 yılı için senelik 42.660 TL, 2018 yılı içinse 48.708 TL tutarında olacaktır.
Bu yükümlülük kapsamında, anonim şirketlerin, merkezlerinin kayıtlı bulunduğu şehirdeki Baro Başkanlığı tarafından tebliğ edilen yazıların tebliğ tarihinden itibaren on (10) gün içerisinde cevap vermeleri gerekmektedir. Anonim Şirketler işbu cevap kapsamında şayet Sözleşmeli avukat bulunduruyorlar ise istenilen döneme ait Avukatlık Sözleşmesi ile ilgili ücret ödemelerini gösteren serbest meslek makbuzu ödeme belgesi örneklerini, eğer çalıştırılan avukat sigortalı ise sadece istenilen yıl ilişkin maaş bordroları örneklerini ilgili Baro Başkanlığı´na sunmaları gerekmektedir.
Ayrıca, birden fazla sigortalı avukat ile çalışılması halinde ise avukatlardan yalnızca birisine ait maaş bordroları örneğinin Baro Başkanlığı´na sunulması kafi olacaktır.
C. Hukuki Uyuşmazlıklar
Sözleşmeli Avukat bulundurmayan Anonim Şirketlere öngörülecek idari para cezası nedeni ile çıkacak uyuşmazlıklarda çözüm merci Adli Yargı olup sulh ceza mahkemeleri yetkilidir. Her ne kadar idari para cezası olması nedeniyle ilgili uyuşmazlığın çözüm merciinin İdari Yargıda olması gerektiği algısını yaratsa da Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü 29.12.2014 tarihli ve 2014/1119 E. ve 2014/1163 K. numaralı kararı ile bu konuya bir açıklık getirmiştir.
İşbu kararda ´´…İncelenen uyuşmazlıkta, Cumhuriyet savcısı tarafından davacı Anonim Şirkete verilen idari para cezasının 5326 sayılı Kabahatler Kanun´un 16. Maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden biri olduğu, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu´nda idari para cezasına itiraz konusunda görevli mahkemenin gösterilmediği anlaşılmıştır. Bu durumda, Kabahatler Kanunu´nun 17/4´üncü maddesinde belirtildiği üzere, idari yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümlerinin, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanacağı nedeniyle, görevli mahkemenin belirlenmesinde 5326 sayılı Yasa hükümleri dikkate alınacağından, idari para cezasına karşı açılan davanın görüm ve çözümünde, anılan Kanunun 27. Maddesinin (1) numaralı bendi uyarınca adli yargı yerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.´´ gerekçesi ile çözüm merciinin Adli Yargı olacağını belirtmiştir.
D. Sonuç
1136 sayılı Avukatlık Kanun´unun 35/3 maddesi uyarınca sermayesi 250.000 TL ve üzeri olan Anonim Şirketlerin ya bordrolarında bir avukat çalıştıracak ya da sözleşmeli olarak bir avukattan devamlı hizmet almaları zorunludur. Anılan yükümlülüğü yerine getirmeyen Anonim Şirketlere ise, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Savcısı tarafından sözleşmeli avukat bulundurmadıkları her ay için idari para cezası uygulanacaktır. İşbu tutar ise 2017 yılı her ay için 3.555.- TL 2018 yılı için ise 4.059.- TL tutarındadır.
Anonim Şirketlere getirilen bu zorunluluğun objektif, hukuki ve hakkaniyetli olmadığı, şirketleri sözleşme yapmaya zorlayarak Anayasa´da güvence altına alınan sözleşme serbestisine aykırılık teşkil ettiği yönünde eleştiriler bulunsa da Anayasa Mahkemesi´nin 30.06.2011 tarih ve 2010/10 E.,2011/110 K. sayılı kararı ile Avukatlık Kanun´unun ilgili 35´inci maddesinin Anonim Şirketler yönünden Anayasaya aykırı olmadığına kanaat getirilmiştir.
Dolayısıyla, Avukat bulundurma yükümlülüğü altında olan anonim şirketlerin yüklü miktarda idari para cezaları ile muhatap olmamak için bu yükümlülüklerini yerine getirmelidir.
Neslihan Dereli / İrade