Damızlık üreticileri sürünün büyümesi için dişi yavru isterken, kasaplık hayvan üreticileri erkek buzağı talep ederler bu nedenle cinsiyetin manipüle edilmesi ve yönlendirilmesi yöntemine başvurulur.
Sığırlarda Cinsiyet Yönlendirme Teknikleri Nelerdir?
Cinsiyetin Yönlendirilmesi
Süt ve et sığırı yetiştiriciliğinde doğacak yavrunun cinsiyeti büyük önem taşımaktadır.
Damızlık üreticileri sürünün büyümesi ve yenilenmesi için dişi yavru isterken, kasaplık hayvan üreticileri ise erkek buzağı talep ederler.
Cinsiyeti Yönlendirmek İçin Kullanılan Teknikler
- Cinsiyeti Belirlenmiş Erkek Üreme Hücreleri
Mantık şudur, eğer erkek üreme organı tohumlama öncesi X ve Y olarak sınıflandırılırsa, doğacak yavrunun cinsiyeti belirlenmiş olur.
Ancak bu sınıflandırma kullanılan PH değişiklileri vs. gibi tekniklerin güvenilir olmadığı belirlenmiştir.
- FlowSitometri
Sperm hücrelerinde cinsiyetin belirlenmesi için günümüzde kullanılan en popüler ve en ileri teknik ‘FlowSitometri’ yöntemidir.
Bu yöntemle % 90 oranında arzu edilen cinsiyette yavru elde etmek fırsatı elde edilmektedir.
Yöntemin prensibi, Y kromozomlu sperme oranda daha ağır ve daha çok DNA taşıyan X kromozomuna dayanır.
Bu metotta DNA fluorochrome boya ile boyanmakta ve lazer ışığı altından geçirildiğinde daha çok DNA taşıyan X kromozomu, Y kromozomuna göre daha parlak renk vermektedir.
Bu yöntemde başarı hıza bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Hızlı ayrım ile başarı oranı %87, yavaş ayrım yapıldığında başarı %93 olarak belirlenmiştir.
Sınıflandırma sürecinde spermlerin %20’sinin kaybedildiği belirtilmektedir.
- Affirm
ABD’de bir sperm üretim şirketinin patentli keşfi olan Affirm teknolojisi “fertility first” yani “önce döl tutma” sloganıyla geliştirilmiş olan bir üreme tekniğidir.
- Bovatel
Bovatel yönteminin patenti yine Affirm ile aynı firmaya ait olup ve “dişi yönünden zenginleştirilmiş sperma” olarak bilinir. Bu yöntem, geleneksel üretime göre % 10 daha fazla dişi buzağı doğmasını ve döl tutma oranının yüksekliğini garanti eder.
Affirm ve Bovatel tekniklerinin nasıl yapıldığı hakkında bilgiyi patentin sahibi olan firma paylaşmamaktadır.
- Igenity
Igenity teknolojisi aslında bir DNA teknolojisidir. Embriyo transferi sonucunda doğan, aynı anne ve babanın erkek buzağıları arasından en iyisinin seçilmesi amacıyla geliştirilmiş bir yöntemdir.
- Health Mark
ABD’de sperma üreticisi bir firmanın, patentini aldığı Health Mark uygulaması aslında, DNA tekniğiyle bazı markerlerin belirlenmesi yöntemine dayanır.
- Bilgisayarlı Eşleştirme
Pedigrisi güvenilir tutulan mevcut anaç sürünün kusurlu unsurlarının belirlenip, bu kusurlu unsurların giderilmesine katkı sağlayacak boğaların seçimini ve kullanımını amaçlayan bir yöntemdir.
- Suni Tohumlama Programlarında Ovulasyon Anına Göre Yapılan Manipülasyonlar
Süt ve et sığırı yetiştiriciliğinde erkek ve dişi buzağı elde etmek için kullanılan en önemli hileli yönlendirme protokollerinden biri ‘’Ovsynch’’ protokolüdür.
Bu protokolde birinci GnRH enjeksiyonundan 2 gün sonra PGF2á enjekte edilir, PGF2á enjeksiyonundan 7 gün sonra ikinci kez GnRH enjekte edilerek, ovulasyon senkronize edilmiş olur. İnekler, ikinci GnRH uygulamasını takiben 0, 8, 16, 24 ve 32. saatlerde suni yöntemle tohumlanır. (YYU Veteriner Fakültesi Dergisi’nden Faydalanılmıştır)
Büyük Sivas Haber
