Çağrı Çobanoğlu’nun “Öfke Nedir? Öfke Kontrolü Nasıl Yapılır?” isimli köşe yazısı;
“Öfke Nedir? Öfke Kontrolü Nasıl Yapılır?”
Öfke; hayatımızın bir parçasıdır ve uygun ifade edildiğinde son derece doğal ve sağlıklı bir duygudur. Hatta kişinin uyarılmasını sağlayarak koruyucu ve harekete geçmesini sağlayıcı bir işlevi vardır. Ayrıca kişinin sınırlarını koruyabilmesi için de gereklidir. Ancak öfke kendimize, çevremize ve ilişikilerinize zarar verecek noktadaysa kontrol altına alınmalıdır.
Genellikle insanlar öfkeyle ilgili ne kadar çok sıkıntı yaşıyor olsalar da bunu kabul edip yardım için bir uzmana başvurmak yerine bu duyguyu bastırmak, yok saymak ve inka etmek eğilimdedir. Ancak bu bastırma, inkar etme ve yok sayma, öfkeyle sağlıklı ve etkili bir şekilde başa çıkmasını sağlamaz.
Öfke kontrolü nasıl sağlanır ?
Öfkeyi doğru ifade etme becerisini “öfke kontrolü” olarak adlandırabiliriz. Peki, bu kontrolü sağlamak kolay mıdır? Öfke kontrolü nasıl sağlanır?
Öfkeyi kontrol etmenin amacı, insanın bu duygusunu saldırgan davranışlara dönüştürmeden, kendisine ve çevresine zarar vermeden doğru olarak ifade etme becerisini kazanabilmesidir. Peki, bu kontrolü sağlamak kolay mıdır? Yetersizlik, acizlik, kıskançlık, korku, endişe, yalnızlık, itilmişlik ve de anlaşılamamak öfkeyi ortaya çıkaran duygulardır. Öfkenin kaynağı olan bu duyguları paylaşabildiğiniz, anlayabildiğiniz ve doyurabildiğinizde aktarımı da daha olumlu olacaktır.
Amacınız öfkeyi tamamen yok etmek değil, öfkenin aktarımında çevrenize zarar vermesini önlemektir.
HAKLIYKEN HAKSIZ DURUMA DÜŞEBİLİRSİNİZ
Öfkenizi kontrol edemezseniz, haklı olduğunuz durumda bile haksız duruma düşebilirsiniz. Sinirinizi doğru bir şekilde ifade edememeniz, geri dönülmesi imkansız durumlara ve pişmanlıklar yaşamanıza sebep olabilir. Öfkenizi sağlıklı bir biçimde aktarabilmek için önce kendinizi tanımanız ve isteklerinizi bilebilmeniz gerekir. Duygularınızı açıkça ifade edebiliyor ve sorumluluklarınızı biliyorsanız, olumsuz duygularınızı da karşı tarafa sağlıklı bir biçimde aktarabiliyorsunuz demektir.
Öfkeyi Kontrol Altına Alabilmek İçin Neler Yapılabilir ?
Öfkenin gerçek kaynaklarına odaklanmak:
Öfke kontrolünde bu duygunun hissedilmesine neden olan faktörleri fark etmek çok önemlidir. Öfkelenen kişinin kendisine şu soruları sorması oldukça faydalı olacaktır:
“Bu durumda beni öfkelendiren ne?”
“Burada asıl sorun ne?”
“Ne düşünüyorum, ne hissediyorum?”
…
Öfke Kontrolünü Nasıl Sağlarsınız?
- Öfkeyi sağlıklı bir biçimde ifade edebilmemiz için öncelikle bazı farkındalıkları kazanmamız gerekir.
- Öfkenin hangi düşünceyle arttığını ya da azaldığını gözden geçirmekte fayda olacaktır.
- Olumsuzluk uyandıran öfkenin artmasına yol açan “asla” “her zaman” gibi ifadeleri zihninizden uzak tutun.
- Bulunduğunuz ortamdan uzaklaşıp bir süre sakinleşmeye çalışın. Öfkenizin kontrolden çıkmasına izin vermeyin.
- Nefes egzersizleri yapıp, sakinleştirici durumlar hayal edin.
- Kendinize “Sakin ol.” gibi telkinlerde bulunun.
Mutlaka öfkelenmenize sebep olacak olaylar yaşanacaktır. Yaşamda her zaman için engellerle, ve istemediğiniz durumlarla karşılaşma olasılığınız vardır. Bunu değiştiremezsiniz ama olaylara bakış açınızı değiştirmek sizin elinizdedir. Bakış açınızın değişmesi, olayların sizde yarattığı öfke duygusunu taşınabilir boyuta indirgemenize ve doğru biçimde ifade etmenize yardımcı olacaktır.
Psikolog Çağrı ÇOBANOĞLU
PUSULA PSİKOLOJİ SİVAS
