1 Mart 2022 tarih ve 31765 sayılı Resmî Gazetede Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Müfettişleri Yönetmeliği yayımlanarak, yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. İlgilileri bilecektir ki bu alanda da bir kafa karışıklığı vardı. Bu birimin adı eskiden Teftiş Kurulu Başkanlığı idi.
Köşe Yazarımız Ömer Emir Doğan’ın “MEB Eğitim Müfettişleri Yönetmeliğine Dair” Başlıklı Yazısı
Müfettişler, grup başkanları başkanlığında gruplar halinde denetim ve rehberlik faaliyetlerini gerçekleştiriyorlardı. Bir ara “Maarif Müfettişleri” olarak isimlendirildiler ve okullardaki denetim faaliyetleri okul müdürlerinin sorumluluğuna devredildi. İsim değiştiğinde “eğitimden ziyade maarife” yöneleceğiz galiba diye düşündük.
Fakat ardından; “Koordinatör Okul Müdürlüğü” gibi “Müfettişler Koordinatörlüğü” şeklinde bir yapılanmaya gidildi. Müfettiş sayıları çok azaldığı için okul müdürlerine sık sık muhakkiklik görevleri verilmeye başlandı. Şimdi ise yeniden eskiye rücu edilerek; Eğitim Müfettişleri Yönetmeliği yayımlandı. Yönetmelikten bazı maddelere dair açıklamalara geçmeden önce, rehberlik ve denetimle ilgili bazı tartışmalarda zikredilen ifadelere de kısaca yer verelim.
Eğitim camiasının kahir ekseriyeti; yılda bir defa ya da iki yılda bir defa bir ders saatine konuk olan İlköğretim Müfettişlerinin yaptığı denetimlerden rahatsız oluyorlar, bunun doğru bir uygulama olmadığını düşünüyorlardı.
Bu görüşün, genel bir kanı haline gelmesinde; öğrenciler önünde öğretmeni azarlayan kötü denetim örneklerinin efsaneleştirilmesi, bütün müfettişler böyleymiş gibi bir algı oluşturulması da etkili oldu. Dolayısıyla; müfettişlik aleytarı ve teftiş aleyhtarı görüşler çoğunluktaydı. Bu da normaldir çünkü denetleyenler çok küçük bir grup iken, denetlenenler çok büyük bir kitleyi oluşturmaktalar.
Tabi hiçbir şartta denetim olmasın diyen her kesimden çalışan da bulunmakta. Rehberlik ve denetim uygulamasının devamından yana olanlar ise; müfettişler, eğitimcilerin bir kesimi ve genellikle idareciler.
Çünkü müfettişlerin denetime geleceklerinin kurumlara bildirilmesi bile harekete geçilmesine yetiyordu. Okul iklimini bozmak istemeyen idareciler, eksiklerini tamamlama konusunda pek fazla gelişme göstermeyen personellerinin, gerektiğinde uyarı ve kınama işlerinin müfettişler aracılığıyla yerine getirilmesini daha çok tercih ediyorlar ve denetim-rehberlik faaliyetlerinin devamından yana oluyorlar diyebiliriz.
Yönetmeliğe baktığımızda, eğitim müfettişleri başkanlıklarının kuruluş ve görevleri ile eğitim müfettişleri başkanı ve eğitim müfettişleri başkan yardımcılarının görevlendirilmelerini, görev, yetki ve sorumluluklarını, çalışma usul ve esaslarını düzenlediğini görüyoruz.
Belirlenen takvim dâhilinde düzenlenecek yarışma sınavıyla 750 eğitim müfettiş yardımcısı alınacak. Yetiştirme programına göre verilecek eğitimler sonunda eğitim müfettiş yardımcıları, denetim yapısına dâhil edilecek.
Yarışma sınavına, öğretmen unvanını elde edenler ile en az 4 yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat ve işletme fakülteleri veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından kabul edilen yurt içi ve yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanlar katılabilecek.
Yarışma sınavı, Bakanlık öğretmen kadrolarında öğretmenlik yapanlar ile KPSS sonuçlarına göre kamu görevine ilk defa atanacaklar veya diğer kamu görevlerinde çalışanlar için birlikte ilan edilerek aynı tarihte yapılabileceği gibi ihtiyaca göre ayrı olarak da yapılabilecek. (1)
Yönetmelikte; Yazılı sınava katılacaklarda aranacak şartlar. MADDE 8’ de düzenlenmiş. Yazılı sınava katılacaklarda, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara ek olarak;
Adaylık ve sözleşmeli öğretmenlik süresi dâhil olmak üzere sınav başvurusunun son günü itibarıyla öğretmenlikte 8 yıl ve daha fazla hizmeti bulunmak koşulu ile halen bakanlık öğretmen kadrolarında görev yapmakta olma veya en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat ve işletme fakülteleri veya bunlara denkliği YÖK tarafından kabul edilen yurt içi ve yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olma şartı aranıyor.
Ayrıca yazılı sınava katılacakların yarışma sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış, adaylık ve sözleşmeli öğretmenlik süresi dâhil olmak üzere öğretmenlikte 8 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanlar bakımından, en az üç yıl Bakanlığa bağlı resmî eğitim kurumlarında görev yapmış, Bakanlık kadrolarında öğretmenlik yapanlar dışında, son başvuru tarihi itibarıyla geçerlilik süresi dolmamış, yarışma sınavı duyurusunda ilan edilen KPSS puan türlerinden belirlenen taban puanı veya üzerinde puan almış olmaları gerekecek.
Eğitim müfettiş yardımcılığı yazılı sınav konuları, hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat ve işletme fakülteleri veya bunlara denk yükseköğretim kurumları mezunları ile öğretmenlikte 8 yıl ve daha fazla hizmeti bulunanlar bakımından ayrı ayrı belirlenecek. (2)
Maalesef bu madde ile yeni tartışmalara kapı açılmış oluyor. Hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat ve işletme fakültelerinden mezun olan ve öğretmenlik ve eğitimle alakası olmayanlar müfettiş yapılarak, öğretmenler-eğitimciler denetime tabi tutulacak.
Bir ilköğretim müfettişinin hastane –doktor denetimi yapması ne kadar abes ise işte o kadar abes bir durum. Müfettiş olmak isteyenlere üst sınır olarak 35 yaş engelinin getirilmesi de ayrı bir garabet. Eğitimi; yeni mezun, tecrübesiz, hayatında 3-5 okulda, 3-5 müdürle çalışmamış, devleti tanımayanlar mı denetleyecek…
Bu denetim ne kadar sağlıklı olur, bu denetim ne kadar kabul görür… Oysa özellikle muhakkiklik eğitimini tamamlamış, istekli müdür ve diğer eğitimcilerden bu ihtiyaç çok daha ucuz ve kolay karşılanabilirdi.
Yazılı sınav konuları ve puan ağırlıkları MADDE 10 da düzenlenmiş. Sınav konuları, öğretmenlere “siz bu işten uzak durun” der gibi. Hukukun her dalı, ekonomi, İktisat, istatistik, anayasa, mevzuat, kanunlar, kararnameler, neler neler…
Bulundukları ilde sekiz yıl süre ile görev yapanların yer değiştirmeye tabi tutulmaları da MADDE 36 ile düzenlenmiş. Buna göre; “Eğitim müfettişlerinin, üçüncü fıkradaki istisnalar hariç aynı ilde kesintisiz çalışma süreleri sekiz yıldan fazla olamaz” deniyor.
Bu da can sıkıcı başka bir husus. 8 yıl sonra topla tası tarağı, bırak anayı-babayı terki diyar eyle. Bu da eğitimcilerin hepsine ve eşit olarak uygulanmayan rotasyon adaletsizliğine burada da yer verildiğini gösteriyor. Yönetmelik, çalışmaların e-Teftiş modülü üzerinden yürütüleceğini de bildirmekte. Yönetmelik 77 maddeden oluşuyor.
Meslek hayatımıza güzel, küçük dokunuşlar yapan, bir yol açan ya da bir yol gösteren tanıdığım tanımadığım müfettişlerimizin vefat edenlerine rahmet ve mağfiret, yaşayanlarına sıhhat ve selamet niyazı ile…
Es-selam.
Büyük Sivas Haber
