Sivas’ın dünü ve bugünüyle sosyo – ekonomik ve kültürel durumunun değerlendirildiği, sorunlar ile fırsat ve potansiyelin neler olduğu ve bu sorunların çözümü için kısa ve orta vadede neler yapılabileceği, ilin özel ve kamu alanındaki ilgili tüm paydaşlarıyla “2018 Sivas Çalıştayı- Ortak Akılla Yarınlara” çalıştayında ortaya konulan görüşler ve öneriler değerlendirilmiştir.
Sivas Çalıştayı Sonucu Yayınlandı! Sorunlar ve Çözümler! Hay Maşallah!
Sektörel bazda her sektör için en az beş masanın ve yine sektörel bazda en az elli katılımcının ortaya koyduğu görüşlerdeki mükerrerlikler birleştirilmiş, bu görüş ve öneriler, herhangi bir yorum yapılmadan rapora alınmıştır.
Amaç, raporun bundan sonraki süreçte ilgililere ve yetkililere, konunun tabanını oluşturan kesimin neler düşündüğünün aktarılmasıdır.
Katılımcıların görüşlerinden çıkarılacak sonuçlarla ilin mevcut sorunların çözüme kavuşturulması, kalkınması ve gelişmesi yönünde yeni projelerin üretilmesi, bu şehrin yarınlarının daha yaşanılabilir, gelişmiş ve refah içerisinde bir ortama kavuşturulması, toplumun ihtiyaç ve beklentilerini karşılaması amaçlanmıştır.
Katılımcılar tarafından gerek sektörün sorunları gerekse çözüm önerileri üzerine genel bir değerlendirme yapıldığında, bir kısmının merkezî hükûmet tarafından yasal düzenlemeler, teşvik ve tedbirlerle yapılabileceği, diğer kısmının ise, ilin mevcut potansiyelinin yerel yönetici, işletmeci ve ilgilisi tarafından ele alındığı ve doğru yönetildiği zaman çözüme kavuşacağı ifade edilebilir.
Eğitim-Öğretim alanında katılımcılar, eğitimin sorunları hakkındaki başlıkta genel hatlarıyla, eğitim kalitesinin istenilen nitelikte olmaması, müfredat, eğitimin içeriği ile öğrenci, öğretmen, veli ve okul ilişkilerinde yaşanan sorunları dile getirmişler.
İnsan yetiştirmede ana unsur olan değerler eğitimin yeterli düzeyde verilmediği, müfredatın hayata ve geleceğe gençleri hazırlamada yetersizliği, sınav odaklı öğrenmenin öğrencileri genellikle sayısal alanlara yönlendirdiği, sosyal, sportif ve kültürel yönelimin azaldığı, madde ve internet bağımlılığının ciddi bir tehlike olduğu, engelli öğrencilerin karşılaştıkları güçlükleri ve okul yönetici atamalarındaki müdahaleye açık noktalara vurgu yapılmaktadır.
İlin eğitim altyapısı olarak okul, derslik ve diğer donanımları ile eğitim materyalleri, kitap, interaktif tahta, laboratuvar, atölye, kütüphane ve Fatih Projesi gibi alanlarda yeterli düzeyde olması ve öğretmen sayısının ülke geneline göre yüksek olması bir avantaj olarak görülmektedir.
İl genelinde ikili eğitimin nerede ise kalmaması, sınıf başına düşen öğrenci sayısı ve öğretmen sayısının yeterliliği, il merkezinde iki tane üniversitenin olması ilin eğitim altyapısı olarak önemli bir fırsatı olduğu görülmektedir.
Katılımcılar eğitimde öğrencilerimizin akademik başarı ve sosyal yönleriyle birlikte özellikle, millî ve manevi değerlerle yoğrulmuş bir müfredat ile eğitim görmelerini, aile içi eğitime, değerler eğitimine ve sosyal ve sportif etkinliklere önem verilmesini istemektedirler.
Yine katılımcılar tarafından, ilimiz sanayisi ve OSB’deki iş alanlarına ihtiyacı doğrultusunda eleman yetiştiren Meslek Lisesi ve Meslek Yüksek Okullarında gerekli bölümlerin açılmasını gençlerimizin istihdamı ve sanayicimizin eleman temini açısından çok önemli olduğu vurgulanmıştır.
Ayrıca, öğrencilerin yeteneklerinin tespiti ve takibi için veri tabanı kurulması, gençlerin yeteneklerinin kayıt altına alınması, üniversite sınavlarında ilk sıralarda (ilk 5000 içinde) kazanan öğrencilerin Sivas Cumhuriyet Üniversitesini ve yeni üniversiteyi tercih etmelerini sağlayacak çalışmaların yapılması arzu edilmektedir.
Araştırma yapma kültürünün yükseköğretim öğrencilerine kazandırılması, öğrencilerin bilimsel çalışmalarına destekler verilmesi, yabancı dil öğrenimine önem verilmesi, akademik personel sayısı ve nitelikleri ile doktora programlarının artırılması, ar-ge çalışmalarına önem verilerek eğitimcilerden ve akademisyenlerden ar-ge birimi kurulları oluşturulması istenmiştir.
Gençlerimizin dijital ve madde bağımlılığı, mesleki beceri kazanmaları, akademik başarıya ulaşmaları millî ve manevi değerlerine bağlı olarak yetişmeleri önündeki sorunların çözümü için başta aile ve eğitim kurumlarımızın çabasının yeterli düzeyde destek görmediği görülmektedir.
Yine bu konuda görev yapan Gençlik Merkezlerinin sayısının ve buralarda gençlerimize yönelik yapılan projelerin azlığı ve bu projelerde gerekli ciddiyetin gösterilmemesi, eğitim almış olan gençlerin istihdamının yetersiz olması, ilimizin gençlik konusundaki sorunlarının başında yer almaktadır.
Gençliği spora ve spor etkinliklerine yönlendirmedeki çalışmaların yetersizliği, amatör ve profesyonel anlamda ileriye dönük adımlar atılmaması, ilimiz gençliğinin ve sporunun sorunları arasında yer almıştır.
İlimizde, öncelikli spor dallarını kapsayacak şekilde kaliteli ve kullanışlı sporcu eğitim merkezinin kurulması, yamaç paraşütünün geliştirilmesi, gençler için ar-ge merkezleri, teknoloji kulüpleri, sinema ve tiyatro izleyici sayısının artırılması gerekmektedir.
Uygun bir alana “Çok Katlı Antrenman Salonları” yapılması, kalifiye antrenörlerle desteklenmesi ve ferdi branşlarımız antremin yükünün kaldırılması, Yıldızdağı Kış Sporları Merkezinde gençlerin ve halkın daha fazla yararlanması için sosyal tesislerin inşa edilmesi talep edilmektedir.
Kültür ve turizm konusunda katılımcılar tarihî zenginliği, kültürel derinliği ve var olan değerleriyle birçok özelliğe sahip olan ilimizin hedef kitlelere yeterince tanıtımının yapılamadığı, profesyonel anlamda bir koordinasyonun sağlanamadığı bu nedenle hak ettiği konuma yükselmediği hususlarında görüş beyan etmişlerdir.
İlde, sosyal, kültürel ve sanatsal faaliyetler ve bu alandaki tesislerin sayı ve çeşitlilik açısından yetersizliği, sanatçılara yeteri kadar mekân ayrılmaması ve imkân verilmemesi, sanat eserlerine ve faaliyetlerine ilginin çekilememesi, gençlere yönelik yeteri kadar sosyal ve kültürel faaliyetlerin ve alanların bulunmayışı, sanat faaliyetlerinin şehirde gelişimini ve öne çıkmasını engelleyen başlıca sorunları olarak görülmektedir.
Tarihî Eserlerin ve sivil konakların restorasyonlarının tamamlanmayışı ve aslına uygun olarak kullanılmayışları, çevrelerinin tanzim ve yapılaşmasının uygun olmayışı bir türlü düzeltilmeyen sorunlar olarak gösterilmektedir.
Yine konaklama tesislerinin ve hizmet standartlarının ve rehberlik hizmetlerinin yetersizlikleri turizm alanındaki sorunlar olarak dile getirilmiştir.
Bu sorunlara karşılık ilin, tarihî geçmişi ile önemli tarihî eserlere ve eski medeniyetlere ait kalıntılara sahip olması, Hititler, Bizans, Beylikler, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait tarihî eserler bu şehrin değerlendirmesi gereken bir potansiyeli ve kültürel fırsatları olarak görülmektedir.
Yine şehrin, kış turizmi, termal ve kültür turizmi, inanç turizmi, yayla turizmi, doğa turizmi, av turizmi ve sağlık turizmi alanlarındaki tesisleri ilimiz turizminin gelişimi için bir avantajdır.
Tarihi, kültürel, doğal ve turistik değerlerinin korunması ve tescillerinin yapılması, coğrafi yer işaretlemelerinin yapılması, tur rotası içine alınması, altyapı noksanlıklarının giderilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, Sivas Kale Projesi’nin hayata geçirilmesi, Divriği Ulu Camisi ve Konakları, Kangal Balıklı Kaplıcanın fonksiyonunun iyileştirilmesi, müzelerin çoğaltılması ve işlevlerinin artırılması önemlidir.
Sağlık sisteminde, il içinde hastanelerin dağılımı ve fiziksel yetersizlikleri, hekim yetersizliği, hasta-hekim ilişkileri, teknolojik yetersizlikler, il dışı sevklerin fazla oluşu gibi çok yönlü sorunların olması verilen hizmetin kalitesini düşürmektedir.
Ayrıca, gereksiz ilaç kullanımı, ilaç israfı, madde bağımlılığı artışı, bağımlılık yaşının düşmesi, sağlıkta şiddet ve ekonomik sıkıntıların artması, ayrıca tedarikçilere geç ödeme yapılması gibi hususlardan kaynaklanan sorunlar yaşandığı görülmektedir.
İlimizde Tıp Fakültesi Hastanesi, Numune Hastanesi, iki tane özel hastanesinin bulunması, Ağız Diş Sağlığı Hastanesinin olması, ilçelerimizde Devlet Hastanelerinin bulunması, Aile Sağlık Merkezlerinin ve aile hekimlerinin olması, Fiziki Rehabilitasyon Merkezlerinin bulunması sağlık açısından şehrimizin altyapısı adına önemlidir.
Sevk zinciri zorunlu hâle getirilerek vatandaşın sağlık hizmetine ulaşımının kolaylaştırılması, yığılmaların önlenmesi gerekmektedir.
Sağlık personelinin ve hekimlerinin özlük haklarının ve çalışma şartlarının iyileştirilmesiyle ilde kalmaları sağlanabileceği ifade edilmiştir.
Sivas’a (batı ve doğu kısımlarına vb.) yeni hastane(ler) yapılarak hastanelerdeki yığılmaların önlenmesi, Sıcak Çermikte Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesinin yapılması, Sivas’a Kadın Hastalıkları Hastanesi ve Çocuk Hastanesi, Kanser Tarama Merkezi kurulması sağlanabilir.
Vatandaşlar ve sağlık çalışanları için memnuniyet anketleri yapılarak daha verimli ve kaliteli sağlık hizmeti sunulması sağlanabilir. Kangal Balıklı Kaplıcasına üniversitemizin öncülüğünde sağlık hizmeti ve kaplıca hizmetini bir arada sunabilecek yeni bir tesis yapılabilir.
Sosyal Hizmetler açısındanköyden kente hızla göç olması işsizliği artırmış, sonucunda boşanmalar çoğalmış, aile birliğinin bozulmasına bağlı olarak çocuklu ailelerde sosyal hizmetler bağlamında ‘korunmaya muhtaçlık’ durumu ve beraberinde yapılan ekonomik destekler ve yardımlar vatandaşta ‘maaş’ algısı oluşturmuş bu da insanları tembelliğe itmiştir.
Özellikle kentleşmenin ve komşuluk ilişkilerin zayıflaması sonucu çocukların güvenli vakit geçirebileceği sosyal etkinlik alanları ve parklar denetimsiz, bakımsız ve güvensiz bir duruma gelmiştir. Yine asayiş anlamında suç çeşitliliği ve sayısı da artmıştır.
Çocuğa yönelik suçlarda da bir artış görünmektedir. Aile yapımızı tehdit eden aile içi geçimsizlik, boşanma, çocuk yaşlarda sigara ve alkol kullanımı, madde ve internet bağımlılığı, erken yaşta ve zorla evlilik, kaçarak evlenme gibi birtakım sorunlar yaygınlaşmaya başlamıştır.
İşsizliği önlenmesine, istihdama yönelik yatırımların yapılmasına, kadın, genç kız ve erkeklerin sağlık, ev ekonomisi gibi alanlarda gelişimlerine yönelik eğitim çalışmaları düzenlenmelidir.
Bu çerçevede, artan aile içi sorunlara karşı Aile Danışma Merkezleri, engelsiz Park Projesi gibi ‘Engelsiz Kafe ve Kütüphane, yaşlıların günlük yaşamlarını kolaylaştıracak her türlü konfor ve kolaylığın sağlandığı bir ‘Yaşlılar Köyü’, çocukların ekranlardan uzaklaşarak eğlenceli vakit geçirebilecekleri ‘Tema Park’lar kurulmalıdır.
Sanayileşme kültürünün toplumda yerleşememesi nedeniyle girişimcilik kültürü de etkilenmiş, sanayici ve imalatçılarımızın profesyonelleşemediği, kurumsal bir yapı ile faaliyete geçemediği, buna bağlı olarak, üretim maliyeti, yatırım yönetim ve planlaması, kredi ve nakit akışı, pazarlama performansı gibi hususlarda firmaların ciddi sıkıntılar yaşadıkları devir veya kapanmalarına sebebiyet verdiği vurgulanmıştır.
Katılımcılar, desteklerin ve teşviklerin yetersiz olduğunu ve faydalanma düzeyinin düşük olduğunu, doğru yatırım tespitlerinin yapılamadığını ve özel sektör tarafından yapılan iyi fizibilte edilemediği için yatırımların sorunlu ve yetersiz olduğunu ifade etmişlerdir.
Katılımcılar turizm, maden, lojistik, demiryolu sanayi ile güçlü devlet kurumlarının varlığını Sivas’ın güçlü potansiyeli olarak tanımlanmıştır.
Yine ilin coğrafi konumu, doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusundaki ulaşım imkânları, karayolu, havayolu ve demiryolu altyapısı ile Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Sivas’ın fırsatları olarak katılımcılar tarafından değerlendirilmiştir.
Sivas için uygun bir kalkınma modelinin oluşturulması ve kalkınma sağlanırken sosyolojik yapının korunması, göçün önlenmesi, Sivas’ın ihtiyacı ve potansiyelini ortaya koyan bilimsel araştırmaların sağlanması kalkınma için önemli bir adım olduğu vurgulanmıştır.
Sivas’ın rekabet gücünü artıracak çalışma ve yatırımların yapılması, serbest bölge veya endüstri bölgesi çalışmalarının yapılması, yatırımcıların ihracat yapmalarına destek sağlayacak sektörel dış ticaret şirketlerinin kurulması, madencilik ve doğal taş sektörünün desteklenmesi, maden kaynaklarının ürüne dönüşmesi gibi hususlar konusunda gerekli yasal düzenlenmelerin en kısa sürede yapılması istenmiştir.
İlin sanayileşmesinin artırılabilmesi için il içi özelliklede il dışından sermaye girdisinin, müteşebbisin yetırım yapması, bunun için gerekli olan çalışmanın ivedilikle yapılması gerektiği ifade edilmiştir.
Girişimcilik ve ticarete yönelik önerilerin başında danışmanlık faaliyetlerine olan ihtiyacın çok önemli olduğu belirtilmiştir. Proje kültürünü artıracak mekanizmaların oluşturulması, üniversite tarafından yönetici geliştirme programlarının uygulanması, Girişimcilik ve İnovasyon Merkezi ve Yatırım Destek Merkezi’nin kurulması istenmiştir.
Tarım arazilerinin, miras vb. yollarla bölünerek parsel büyüklüğünün küçülmesi tarımsal üretimi olumsuz etkilemiştir. Sivas’a özgü hayvan ırklarına gerekli önemin verilmemesi ve gen kaynaklarının korunmaması, tarım ve hayvancılık alanındaki kredi teminat oranlarının yüksek olması, faiz oranlarındaki artış, teşviklerin yetersiz kalması sektörü olumsuz yönde etkilemiştir.
Köyden kente göçün hızlı şekilde hâlen devam etmesi, kırsal kesimin atıl kalmasına sebebiyet vermektedir. Buna karşın, ekilebilir tarım arazilerinin arazi toplulaştırma ve sulamanın artırılması tarım ve hayvancılığa olumlu yönde etkilemiştir.
Yine hayvancılık için mera ıslah çalışmalarına önem verilmelidir.
Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılıkta bölgesel teşvikler uygulanmalıdır. Tarım ve hayvancılık alanında teknolojik yatırımlar ile tohum, gübre üretimine teşvik ve desteklerin artırılmasının sağlanması vurgulanmıştır.
Çalıştaya katılan katılımcılar; Ulaş ilçesinde bulunan TİGEM’in tarım ve hayvancılık merkezi olmasını, Çayır Mera ve Yem Bitkileri Araştırma Enstitüsü kurulmasını, Ot borsasının kurulmasını, Sivas merkezde besi OSB ve ana arı üretim merkezi kurulmasını istemişlerdir.
Şehirlerde nüfusun artması, konut ve sanayileşme artışına neden olmakta, dolayısıyla nüfus artış hızıyla yeterli ve doğru imar çalışmaları yapılmadığında çarpık kentleşme oluşmaktadır.
Hızlı kentleşme eğitim, sağlık, içme suyu, kanalizasyon, konut, kentsel ulaşım, yeni imar alanlarının darlığı nedeniyle arsa maliyet ve inşaat maliyetlerinin yükselmesi, aşırı tüketim, altyapı ve çevre kirliliği gibi sorunları doğrumaktadır.
Bu nedenle yeşil alanların artırılması, Sivas’ın tarihîdokularının korunarak çağdaş kentleşmeye uygun mekânların oluşturulması ve turizme kazandırılması gerekmektedir.
Şehrin tarihîdokusu ile yeni yapıların bütünlüğü ve uyumu sağlanarak kentin sosyal ve kültürel yönden geliştirilmesi, tarihîyapıların daha çok toplum hayatına etki eden alanlar olarak düzenlenmesi, kentleşmede geçmişten gelen değerlerin korunması, geleneksel mimarı tarzına göre yerleşim alanlarının ve mekânlarının oluşturulması gerekmektedir.
Engelliler için daha ulaşılabilir kent ve doğa projelerinin geliştirilmesi, toplum bilincinin arıtılması, eğitim ve sağlık tesislerinin ve trafik sorunun çözümlenmesi, toplu taşıma duraklarının mevsim şartlarına uygun düzenlenmesi, esnafın kaldırım işgallerinin önlenmesi, caddelerdeki otopark sorununun kesin olarak çözümlenmesi için projelerin geliştirilmesi sağlanmalıdır.
Kentlilik bilincinin oluşturulması hususunda yaygın eğitimin verilmelidir.
İlimizin orta vadede ekonomik düzeyinin artması, çevre ile dost yapılar oluşturulması, çarpık kentleşmenin önüne geçilmesi için uzun vadeli imar planlarının oluşturularak, imar planlarında sürekli revizyona gidilmemesi önemlidir.
Çevre kirleticilerin önlenerek (altyapı, su, toprak kirliliği, vb.) Sıfır Atık Projesinin uygulanmasının sağlanması şehrin geleceği açısından dikkat edilmesi gereken hususlardır.
Tarihî mekânların ve doğal sit alanlarının tanıtımının yapılarak daha çok ziyaretçi gelmesinin sağlanması, ulusal ve uluslararası çevresel etkinliklerin ilimizde yapılmasının sağlanması, şehir içi araç trafiğine çözüm için Kale Projesi kapsamında yıkılan meskenlerin ve diğer diğer uygun alanların altlarına katlı yer altı otoparklarının yapılması yine şehir için öne çıkan çözüm önerileridir.
Kırsal kesimde ve ilçe merkezlerinin büyük bir kısmında devam etmekte olan göçe rağmen İl Merkezinin göç alıyor olması, şehrin imar planlamasından insan ilişkilerine, istihdamdan kentleşmeye kadar birçok sorun barındırmakla beraber, şehrin tarih ve kültürden beslenen geleneksel dokusunu muhafaza etmesi il için ciddi bir avantajdır.
Büyük Sivas Haber
