Cemil Duymaz’ın, “Tüdemsaş Gider mi?” isimli köşe yazısı;
Tüdemsaş Gider mi?
Tüdemsaş… 1939 yılında kuruluyor ve o günden bugüne kadar Sivas’ın ekonomisine yön veriyor.
Eskiler anlatırdı “Tüdemsaş’ın mesai bitti borusu çaldığında binlerce insan o kapıdan çıkar ve evlerine giderdi ama onlar giderken şehrin ekonomisine de, insanların evlerine ekmek götürmesine de iyi bir yol, dev bir kapı oldu”” İstasyon caddesi şenlenir, esnaf bayram ederdi, hey gidi günler heyy.” diye.
Saati olmayan biri Tüdemsaş’ın içinde ki saatin akrebini, yelkovanını görür ve anlar saat kaç diye. Güne başlayanlar Tüdemsaş’ın borusu çaldığında bilir ki saat 8. Ve evet saat 5 olup fabrikadan çalışanlar çıktığında esnafta bir hareketlilik başlar ve ekonomi canlanır.
Tüdemsaş ülkenin demiryollarında ki ihtiyaçları karşılayan 3 üretim fabrikasından bir tanesi. Yük vagonu üretiyor ama imkan verilse üretemeyeceği şey yok. Hatırlayın elimizde patlatılan devrim arabasının bazı parçaları da yine Tüdemsaş’ta üretildi. İşçisi, memuru, idarecisi her kim varsa yaptığı işin ve bulunduğu makamın hakkını vermeye çalışıyor. Terinize sağlık abilerim.
Büyük bir fabrika, şehrin artık ortasında kalmış bir fabrika. Haliyle bu durum bazı tartışmaları da gündeme getirdi. Geçmiş yıllarda Tüdemsaş arazisinin çok değerli olduğu ve şehrin bir başka yerine taşınması görüşü konuşulur olmuştu.
Evet Tüdemsaş’ın hem kendisinde hem de arazisinde ciddi bir rant olduğu mutlak. Ancak bu rantın kaymağını artık şehir yiyemiyor. Şehir o kaymaktan yemeye başlasa eski şaşalı günlerine dönecek ve sadece ülkenin ihtiyaçlarına değil dünya pazarında da kendine yer bulacak. Ama olmuyor, bulamıyor, buldukları ise günü geçiştirme adına.
Son iki yıldır gündeme gelen şey ise Sivas’ın canını sıkan yönde. Tüdemsaş’ın Tülomsaş ve Tüvasaş ile birlikte tek çatı altında toplanması… Canım sonuçta fabrikayı taşımıyorlar sadece tek genel müdürlük altında toplayacaklar diyebilirsiniz. Tüdemsaş’ın zaten bir genel müdürlüğü ve genel müdürü var. Tek çatı altına toplamak yerine, tekonojisi yenilenmiş fabrikanın daha çok iş yapması için adımlar atılsa daha güzel olmaz mı?
Bu konuyu bir kere daha gündeme getiren Milliyetçi Hareket Partisi Sivas Milletvekili Ahmet Özyürek ile görüştüm. Sivas’a sahip çıkılmasının ve siyasilerin bu konu hakkında duyarlı olunmasının altını çizdi. Sayın Cumhurbaşkanı Sivas’a geldiğinde Tüdemsaş’ın daha da geliştirileceği müjdesini hatırlattı ve uyardı “Tüdemsaş’ı götürmeyin, ülke ekonomisine katkı sağlayacak yönde geliştirin” diye. Şehrine ve seçmenine dair sorumluluğunu yerine getirdiği için teşekkürler sayın Ahmet Özyürek.
Türk Ulaşım Sendikası Genel Başkanı Mustafa Nurullah Albayrak ile de telefonda konuştuk Tüdemsaş’ı. Fabrikanın teknolojisini sordum.” Harika” dedi ve bunu söylerken büyük bir gurur vardı sesinde. “Tüdemsaş tek çatı altında toplanırsa Sivas’a yapılacak yatırımların düşmesine neden olabilir.
Tüdemsaş küçülebilir, işlevini kaybetmesi ise iş hacminin düşmesine ve haliyle şehrin ekonomisinin zarar görmesine neden olacaktır” diyerek endişelerini sıraladı. Konunun takipçisi olması nedeniyle teşekkürler sayın Mustafa Nurullah Albayrak.
Diğer vekillerimizin de konuyla ilgili müsbet bir tavır içine gireceğine eminim. Hatta bu tavrı Tüdemsaş’ın hızlı tren ya da parçaları üretmesi ile ilgili bir çalışmaya evirmelerinin çok daha güzel olacağının da altını çizmek isterim. Ki bu üretim konusunda Tüvasaş’ın Sakarya’da ki fabrikasında bazı üretimler yaptığı biliniyor.
Tüdemsaş’ında seri üretimler yapması adına fırsatlar var mutlaka. Bu konuda yük siyasilere düşüyorsa lütfen adım atın sayın İsmet Yılmaz, sayın Habip Soluk, sayın Semiha Ekinci ve sayın Ulaş Karasu. Sadece vekiller yetmiyorsa, şehrin sesinin yükselmesi isteniyorsa o zaman lütfedin sayın Valim Salih Ayhan, sayın Belediye Başkanım Hilmi Bilgin ve şehrin sivil toplum kuruluşlarının değerli başkanları. Mücadeleyse mücadele edelim, tavır koyacaksak tavır koyalım ama zinhar kaybetmeyelim.
Kaybedersek sadece şehir kaybetmeyecek bundan siyasilerde, bürokratlarda payına düşeni alacaktır. O nedenle bu konunun lokomotifi kim olur bilmem ama sonuç almak için gecikmeden yola düşmek gerekli, demedi demeyin.
