Geleneksel ebeveynlikten farkı bir durum olmakla birlikte birçok tipleri mevcuttur.
Nesrin Öztürk Salgar “Yeni nesil ebeveynlik iyi bir şey mi karar sizin?”
Helikopter Ebeveynlik
Tıpkı bir helikopter gibi çocuğun etrafında sürekli dönen, çocuklara nefes alacak fırsatı vermeyen, çocuğu daima kontrol altında tutmak isteyen, çocuğun kişilik ve karakter oluşumuna kadar her şeye müdahale eden anne tipidir.
Her şeyin en iyi olacak düşüncesi hakimdir. En iyi not, en iyi kıyafet, en iyi meslek… Bu ebeveyn tipini memnun etmek çok zordur. Bu tip ebevenyler için çocukları dışında herkes suçludur. Sürekli huzursuz ve gergindirler.
Günlük yaşantıya dahil edilmeyen çocukta sorumluluk bilinci oluşmaz.
Öneri olarak bu tip ebeveynler hayatta başarı kadar başarısızlıklarında olduğunu ve bunun her zaman karşılaşabilecek bir duygu olduğunu kabul etmelidir.
Çocuklarla Elele Ebeveynlik
Tehdit, zorlama, baskı olmadan gönül bağı; korku yerine sevgi ile çocuk büyüten ebeveynliktir. Burada temel olan ebeveynlerden en az birinin çocukla iyi iletişimde olmasıdır. Baskı ve otorite kısa vadede işe yarar fakat uzun vadede bu ebeveyn Dünyaya agresif, hırçın çocuklar bırakacaktır.
Rekabet ve güç savaşlarından çocukları uzak tutmak gerekiyor. Ele ele ebevenylikte bilinmesi gereken şudur. Çocuğa saygısız derken aslına sizi taklit ettiğini göz ardı etmeyin.
İnatlaşmadan Ebeveynlik
Çocuklarım benim en yakın arkadaşım diyen ebeveynler aslında durum öyle değil. Çünkü çocuk gemide kaptan görmek ister. Buradaki esas nokta kontrolü ve sorumluluğu ele almaktır. Şöyle ki; çocuk öfke nöbeti geçiriyor. Bu durumda sakinlik korunmalı ve çocuk sakinleştikten sonra iletişime geçilmelidir. Çocukla ebeveyn arasında güç savaşı olmamalıdır. Herkes sakinleştikten sonra fırtına dindiğinde çocukla oturup konuşmak esastır.
Doğal Ebeveynlik
Bu yaklaşımdaki esas nokta; belirli bir davranışı çocuğa öğretmek değil çocuğa irade kazandırmaktır. Zorla ve baskıyla bir işi yaptırmak yerine kendi iradesi, kendi isteğiyle o işi kabul etmesi önemlidir. Ödül ve ceza gibi yöntemlerde çocuğun iradesinden bahsedilemez. Çünkü davranış içselleştirilmemiştir. Çocuk hayatı boyunca dış motivasyona ihtiyaç duyacaktır.
Çocuk sevdiği şeylerden vazgeçmeyi öğrenmeli, hatta sevdiği şeylere anında ya da her zaman ulaşamayacağını da bilmelidir. Eğer vazgeçmezse bağımlılık devreye girer. Eşyaya kişiye bağımlı olur ve iradesi dışında tercih yapmaya neden olur.
Pozitif Ebeveynlik
Burada 3 kavram vardır.
Pederşahi, evde babanın otoritesinin olduğu yüzyıllardır devam eden bir düzendir.
Matherşahi, kadının sözünün geçtiği düzendir.
Veledşahi, tamda günümüzü anlatan çocuğun sözünün geçtiği düzeni, çocukerkil dönemin olduğu düzendir.
Aile içinde ekonomik şartlar anne babanın çalışmasıyla düzene girmeye başladı. Fakat çocuklar tablet, telefon, bilgisayar, çeşitli marka kıyafetlere sahipler istedikleri tatile gidiyor. Mutlu olsun diye.
Peki Çocuklar Neden Mutsuzlar?
Cevap basit istediği her şeyi anında yapılan çocuk, her şey önüne serilen çocuk birbirine zorla gülen ebeveynlerin olduğu ortamda var olan çocuk nasıl mutlu olabilir ki. Çocukta doyumsuzluk meydana gelir. Belki de oyuncak endüstrisi olmadan çocuk daha doyumluydu. Çünkü çocuk, oyuncak alınacak zamanı heyecanla bekliyordu ve hazlarını erteliyordu. Tahta ve çamurdan oyuncaklar hayal güçlerini geliştiriyordu. Oyuncak mutluluk demek değil demek ki. ‘ benim çocuğum yapmaz’ diyen, kendi yalan söyleyip çocuğu terbiye etmeye kalkan, çocuğunu döven, mahremine saygı göstermeyen ebeveynler tehlikelidir.
Sabır, pozitif ebeveynlikte temel kavramdır. Çocuklar bir günde değişmez sabırla doğru yol gösterilmelidir.
Yavaş Ebeveynlik
Kaygılardan uzak beklentilerden arınmış ebeveynliktir. İş hayatı, ev hayatı, okul, çocukİ, alışveriş derken ebeveyn robotlaşır. Planları bozulursa düzen bozulacak zanneder. Ebeveynler süper kahramanlar değildir. Bu tabloda mutsuz ebeveyn mutsuz çocuk resmi görünür.
‘Çabuk ol, ayakkabılarını giy, geç kaldık, şimdi olmaz işim var.’ hızlandırılmış ebeveyn sloganlarıdır.
Yavaşlamak gerekir. Çocukla keyif almak birlikte zaman geçirmek zevk almak önemlidir. Ebeveyn içinde bu durum motivasyon kaynağıdır. Önce ebeveynler hayatına sakinlik ve yavaşlık getirmelidir.
Paylaşımlı Ebeveynlik
Esas nokta burada boşanma ile çocuğu arada bırakıp çocuğu paylaşmak için güç kavgasına girilmemesidir.
İki arada Ebeveynlik
Ailede alınan her kararda gösterilen her davranışta ve tepkide kararlı olmaktır. Önce ebeveyn kendini eğitmeli sonra nasıl tepki vermesi gerektiğini kararlılıkla bilmelidir. Bazı durumlarda geleneksel bazı durumlarda yeni yöntemler kullanılabilir. Çocuğun önünde değil önceden karar verip ve kararı uygulamak önemlidir.
Hızır Ebeveynlik
Her şeye yetişmeye çalışan veya her yerde olması gerektiğine inanan ebeveyndir. Geleneksel ebeveynlikte baba, sadece çocuğa müdahalede var iken yeni dönemde baba her alanda var olmak istese de bazı anneler mükemmeliyetçi duyguyla ‘sen bebeğin altını değiştirmezsin, sen tutmazsın, sen yıkayamazsın.’ gibi cümlelerle kontrolü asla bırakmak istemez bunu da bilerek yaparlar. Yorulsalar da buradaki amaç başarı ve aktif hayattır. Günün sonunda ertesi güne yorgun ve gergin başlayan bir anne tipi oluşacaktır.
Zamansız ebeveynlik
Burada da koşturma var. Esas nokta kontrol merkezinin tek ebeveynde olmasıdır. Çocuklara oyun için bile zaman vermezler hep bir ödev ve çözülecek test vardır.
Hayatın her alanında olduğu gibi ebeveynlikte de denge, sakinlik, kararlılık, dinlenme eşle beraber karar verme çok önemli konular.
Büyük Sivas Haber
