Zeynep Zelal Kızılkaya’nın yazmış olduğu ‘Anneliğin Youtube’de Yeniden Üretilmesi Üzerine Etnografik Bir İnceleme’ makalesinden almış olduğum bilgilerle ‘Youtuber Anneliği’ni aktarmaya çalışacağım.
Youtuber Anneliği Nedir?
Annelik, kadın doğasıyla ilgilidir. Annelik, kadınlar arasında kuşaktan kuşağa aktarılan bilgilerle öğrenilen deneyim ve tecrübelerle şekillenir.
Annelik deneyimleri günümüzde dijital dünyada paylaşılmaya başlandı.
Yeni medya olan sosyal ağlarda işin uzmanı olan olmayan herkes annelik üzerine içerikler üretmektedir.
İlk çocukta deneyimsiz olan annenin bilgi alma sistemi internete evrilmiştir. Youtube’de annelik bilgisi paylaşan youtuber annelerin içerikleri genelde şöyledir: Hamilelik günlükleri, Baby shower partileri, Hastane çantamda ne var, Hamilelik çatlakları, Doğum hikayem, Emzirme hikayem, Lohusalık dönemi, Bebek odası turu, Bebeklerde ek gıda, Bebek uykusu ve Tuvalet eğitimi…
Modern annelik, dönemine geçildiği artık kendini çok belli etmektedir.
Yurt dışında youtuber anneler hamileliğini hemen duyururken biz de ise nazardan mi başka bir şeyden mi bilinmez hamileliklerini youtube’den daha geç duyururlar. Bazı Youtuberlar anneliğin iç güdüsel değil bilgi ve deneyim aktarımıyla öğrenilmesi gerektiğini belirtmektedir. Üst kuşakla kurulan bağlar ve anlam yetiştirme tarzına olan eleştiri neticesinde anneliği öğrenme platformları sosyal mecralar olmuştur
Baby Shower Partisi, Cinsiyet Partisi
İnternet ile birlikte annelikte küresel bir kültürün etkisi altında. İlk olarak Amerika’da gerçekleştirilen ve yeni dönemde de hızla yayılan bir ritüel haline gelmiştir. Bir kutlama partisidir. Cinsiyet partisi ise; bebek dünyaya gelmeden önce bebeğin dünyaya hangi cinsiyetle geleceğinin duyurulma yöntemidir.
Bu Durumda Ne Oluyor Biliyor Musunuz?
Bebek ürünleri endüstrisi hiç boş durmamamakta ve anneler de buna baya destek olmaktadır. Toplumsal cinsiyet konumlarının yeniden belirlendiği görülmektedir. Çocuğunun cinsiyetini duyunca tepki veren olumsuz videoları da görüyorsunuzdur ve bunlar sosyal ağlarda komedi unsuru olarak verilmektedir.
Emzirme Deneyimi Videoları
Emzirme deneyimlerini anlatan çok sayfa var. Gerçekten bu işi yapan emzirme hemşirelerini tenzih ediyorum. Çocuğunu keyfi değil bazı sebeplerden dolayı emziremeyen anne üzerinde işin uzmanı olmayan insanların bu videoları çekiyor olmasının sonucunda ne oluyor? Yeni doğum yapmış lohusa kadına kendini yetersiz ve değersiz hissetme duygusu geliyor. Emzirirsen iyi annesin emzirmezsen kötü annesin algısının oluşturuluyor.
Tuvalet Eğitimi Videoları
Bu videolarda anneler arasında anne bebek ürünlerine karşı daha ekolojik bir yaklaşım söz konusu iken kendi deneyimlerini anlatırken anneler, aslında bir bilgi kirliliği doğuruyor. Çünkü her çocuğun gelişimsel özellikleri birbirinden farklı.
Ek Gıda Videoları
BLW yöntemi sosyal mecralarda en çok ele alınan konular arasında bu videoları eleştirmiyorum. Bebeğin bağımsız hareket etmesini sağlayan videolar ama yine isterim ki işin ehli insanlar anlatsın çünkü istenmeyen bir durumla karşılaşıldığında ne yapılacağı kısmı boş. Bu videolarda dikkat çeken ne biliyor musunuz? Baba figürü yok. Ayrıca şu da var verilen gıda listesi herkes bunu alabiliyor mu? Bebeğine avakado almayan anne bebeğin zekasında bir sıkıntı olacak kaygısını mı taşıyacak? Bilmem ne markası pekmez yediremediği için vitamininin eksik kalacağını mı düşünecek? Evet öyle bir hale getiriliyor ki ürünlerin reklamı yapılacak diye anneyi perişan ediyorsunuz.
Uyku Eğitimi Videoları
Bu konudaki çalışmalarda ikili yaklaşım var. Kimi anneyle bebek bağı için belirli bir yaşa kadar bebeğin odasını ayırmayın kimi diyor ki hayır bebeğin odasını annenin yanından ayıracaksın kimi diyor ki bırak bebek kendi uyusun kimi diyor ki hayır beraber uyuyun. Tabii bunlar hep iyi annelik deneyimleri olarak aktarılıyor. Fakat bunu yapamayan annede yine değersizlik suçluluk duygusu oluşuyor.
Profesyonel olmayan sıradan insanların deneyimlerini anlattığı bu mecralarda annelik rolü yeniden şekillenmektedir. Bu videolar anneliği zorluğunu anlatsa da günün sonunda verilen ihtiyaç listeleri maddi durumu olmayan insanların zorlanacakları ürünlerin tanıtımı ile anne yetersizlik hissine maruz kalmaktave ekstra bir yük daha yüklenmektedir. Yeni nesil anneliği Youtube, İnstagram vb. sosyal ağlarla baskın hale gelmiş durumda çalışmanın sonucunda çıkan sonuç internette iyi anne tiplemeleri çizilmekte, yeni tüketim alışkanlıkları kazandırılmaktadır.
Bakımlı anne imajı çizen anne vlogları diğer anneleri huzursuzluğa sevk etmktedir. Her şeye annenin yetmeyecegini anlatan videolarda var tabii ki. Belki de gelenekselden gelen yanlış uygulamalar işte birazda anneleri bu yöne sevk ediyor. Güven kıran uygulamalar var. Sarılık olan çocuğa sarı bez ört, yıkanma suyuna altın yüzük koy, bebeği tuzla kokmasın, kabız olan bebeğe sabunla müdahele, ateşe çıkan çocuğu sirkeye basma, saçı gür çıksın diye sürekli çocuğun bebeğin saçını kazıma, tuvalet eğitiminde kaşıkla bebeğin poposunu yakma, korkutma.
sevgili anneler Zeynep Zelal Kızılkaya’nın yazmış olduğu makaleden almış olduğum bilgileri size aktardım. İyiyle kötüyü ayırmak artık size kalmış diyorum.
Sivas Haber– Sivas Haberler
